Enkele jaartallen

Speculatieve Vrijmetselarij vanaf 18de eeuw

1717 - Vier van de elf loges in Londen en Westminster verenigen zich tot een Grootloge en kiezen een Grootmeester. Dit gebeurde op St. Jan (24 juni: dag van Johannes de Doper) in een herberg in Londen.

1721 - De Londense Grootloge geeft de Schotse predikant James Anderson opdracht tot samenstelling van een wetboek. Vanaf dit jaar treden ook loges buiten Londen toe. Grootmeester voortaan uit de hoge adel.

1723 - Uitgave door James Anderson (met hulp van Dr. John Theophilus Desaguliers en George Payne) van The Constitutions of the Free-Masons..., bestaande uit History (legendarische geschiedenis), Charges (gedragsregels) en Regulations (organisatorische bepalingen) en besloten door een aantal maçonnieke liederen.
Dit is een beginselverklaring en grondwet, een gemoderniseerde bewerking van:
- oudere "Manuscript Constitutions", dat zijn charters (tevens constitutiebrieven) van "operatieve" steenhouwersloges
- constituties van bestaande "speculatieve" loges.

Nederland

1731 - Frans, hertog van Lotharingen (later echtgenoot van Maria Theresia van Oostenrijk en Duits Keizer), wordt in een loge ten huize van de Engelse gezant in Den Haag als Leerling- en Gezel-vrijmetselaar aangenomen (door o.a. J.Th. Desaguliers).

1734 - Stichting van de eerste Nederlandse loge (vnl. Engelsen, "Loge du Grand Maître") in 's-Gravenhage (thans "L'Union Royale").

1735 - De "Loge du Grand Maître" vormt zich tot een (Haagse) Grootloge. Stichting van een tweede Nederlandse loge in Den Haag, een derde in Amsterdam. Verbod van de "Prinsgezinde" Vrijmetselarij door de Staten van Holland en Westfriesland; desondanks opleving vanaf 1744. Omstreeks deze tijd oppositie van kerk en staat, vnl. tegen de (speelse!) pretentie van souvereine macht van de Grootmeester van een "geheim" genootschap.

1756 - Vereniging van loges onder Haagse, Engelse en Schotse constituties tot een nationale "Groote Loge der Zeven Vereenigde Nederlanden".

1757 - Nederlandse Grootloge geeft (in de "grondwetgevende vergadering van de Orde") Grootsecretaris J.P.J. du Bois opdracht tot samenstelling van een wetboek.

1761 - Wetboek (Nederlandse en Franse tekst) van J.P.J. du Bois (vervangen 1798): Nederlandse bewerking (zonder History) van Andersons Constitutions.

1770 - "Akte van Vrijverklaring": "erkenning" door de Engelse Grootloge der Moderns van de Groote Loge als soevereine Grootmacht voor de gebieden der Republiek en onderhorige landen.

1816 - Prins Frederik der Nederlanden (zoon van koning Willem I) wordt "Grootmeester-Nationaal". Hij blijft dit tot zijn dood in 1881. In die periode verburgerlijking van de Nederlandse Vrijmetselarij.

1880 - Vanaf ongeveer deze tijd Nederlandse loges in eigen gebouwen.
Vanaf eind 19de eeuw pseudo-wetenschappelijke benadering: ontsporingen door ongebreideld symbolisme op syncretistische grondslag.
Sinds 1875 invloed theosofie en reactie daarop.

1905 - Maçonnieke Vereeniging tot Bestudeering van Symbolen en Ritualen" (1906-1940 tijdschrift "De Vrijmetselaar").

1917 - Nieuwe Ordegrondwet en Ordewetten: lidmaatschap van een loge verplicht om als vrijmetselaar te worden erkend.

1917-1923 - M.S. Lingbeek (één van de oprichters van "De Oude Landmerken") Grootmeester der Orde.

1931 - Oprichting van de "Vereeniging Tempelbouw": door architecten, die vrijmetselaar waren.

1932 - Oprichting van de Loge "De Oude Landmerken", te Arnhem.

1940 - Nadat reeds in mei 1940 de bezetter het Ordegebouw in Den Haag begon te onderzoeken en aan functionarissen de toegang werd ontzegd, werd op 3 september beslag gelegd op de bezittingen van de Orde, welke niet veel later werden verbeurd verklaard. Grootmeester Hermannus van Tongeren wordt in oktober gearresteerd en sterft op 29 maart 1941 in kamp Sachsenhausen.

1945-1946 - Opsporing en terugbrenging van de gestolen archieven en verzamelingen; begin van het herstel van de logegebouwen.

1946 - "Maçonnieke Vereeniging tot Bestudeering van Symbolen en Ritualen" en "Vereeniging Tempelbouw" gecombineerd tot Maçonnieke Stichting "Ritus en Tempelbouw" (vanaf 1949 tijdschrift "Thoth").

1956 - Viering van het 200-jarig bestaan der Orde; uitgave van een gedenkboek en schenkingen aan verschillende charitatieve instellingen.

1999 - Vernieuwde Ordegrondwet en Ordewetten; nieuwe formulering van de beginselverklaring.